Polyganics
Nieuwbouw cleanrooms
Deuren gaan open. Afzuigingen gaan aan. Toch moet de druk in de drie cleanroom-clusters van medisch producent Polyganics in Groningen altijd stabiel zijn. Theoretisch is het goed te berekenen. Maar het finetunen in de praktijk is een pittige puzzel.
Vanaf de straat ziet het nieuwe pand van Polyganics op de Zernike Campus Groningen eruit als een fraai modern kantoorgebouw. Het echte hart van het bedrijf ligt aan de achterzijde. In een grote hal staan drie afzonderlijke units. Elke unit bestaat uit een cleanroom met bijbehorende ruimten zoals een sluis, kleedruimte, productie- en inpakgedeelten. In de cleanroom-clusters produceert Polyganics met behulp van polymeertechnologie bio-oplosbare medische producten om weefselherstel na een operatie te vergemakkelijken. De eisen aan de luchtkwaliteit zijn hoog.
Luchtdruk
Het nieuwe pand is in juni 2021 opgeleverd. Homij heeft alle installaties uitgevoerd voor verwarming en koeling, water en afvoer, elektra, data, brandmeld, beveiliging, medische gassen en voorzieningen voor een blusgasinstallatie. Speciale aandacht ging uit naar de luchtbehandeling in de cleanroom-clusters, zegt Homij’s projectleider Gert Jan Klooster: ‘In een cleanroom wordt door middel van luchtaanvoer en -afvoer overdruk gecreëerd, zodat vervuiling de ruimte niet bereikt. In aangrenzende ruimten zoals een sluis of kleedruimte wordt ook overdruk gecreëerd, maar net iets minder, zodat er buffers naar de buitenschil ontstaan. De uitdaging zit niet zozeer in het realiseren van die verschillende drukniveaus, want dat is goed te berekenen, maar in het gelijkhouden van de druk onder wisselende omstandigheden. Als iemand bijvoorbeeld een deur opent ontstaat kortstondig een enorm gat waardoor de hoge luchtdruk wegvalt. Als een zuurkast voor afzuiging wordt gebruikt moeten we ook lucht toevoegen om dezelfde druk te houden. En dit moet allemaal automatisch en razendsnel gaan.’
Finetunen
Elk cleanroom-cluster heeft zijn eigen luchtbehandelingskast. Om de luchtdruk steeds snel te stabiliseren zijn VAV-kleppen (variabel volumeregelaars) in de luchtkanalen geplaatst die softwarematig door het gebouwbeheersysteem worden aangestuurd. ‘Hiermee kunnen we de variaties van de luchtdruk in de verschillende ruimten opvangen’, aldus Klooster. ‘Toch is het in de dagelijkse praktijk niet eenvoudig om de drukregelingen overal goed en stabiel te krijgen. Er zijn namelijk enorm veel gebruikssituaties die elkaar op allerlei manieren kunnen beïnvloeden. Die scenario’s moet je allemaal testen en finetunen. Uiteindelijk zal dit een uitermate stabiel systeem voor Polyganics opleveren.’
Puzzel
Naast luchtdruk is ook een stabiele luchtvochtigheid een belangrijke factor voor de productieomstandigheden in de cleanrooms van Polyganics. Hiervoor heeft Homij een adiabatisch luchtbevochtigingssysteem geïnstalleerd. Verder is het nieuwe pand gasloos. Verwarming en koeling draaien op luchtwarmtepompen, met een kleine elektrische ketel als backup. Op het dak zijn zonnepanelen aangebracht. Gert Jan Klooster is samen met zijn team trots op het project: ‘Wij hebben inmiddels veel ervaring in het werken met over- en onderdruk in laboratoria en ziekenhuizen in Noordoost-Nederland, zoals een laboratorium in Assen, Ziekenhuis Hardenberg en het UMC Groningen. Toch blijft het altijd een pittige puzzel om het in de praktijk net zo stabiel te maken als op de tekentafel. Mooi dat het opnieuw is gelukt.’